2024 Yılında Yapay Zeka ile Yükselişe Geçecek Meslekler

Yapay zeka her ne kadar yeni bir kavram olmasa da, 2022 yılında ChatGPT’nin kullanıma sunulmasının ardından hızla yükselişe geçti. Görsel üreten, kod yazan, yaratıcı metinler oluşturan ve hatta son günlerde metinden video üretme konusunda bile ustalaşan yapay zeka modelleri, mesleklerin geleceği konusunda doğal olarak şüpheler uyandırmaya başladı. Yapay zekanın bazı meslekleri olumsuz olarak etkileyeceği öngörülse de aslında gelecek henüz o kadar karanlık gözükmüyor. McKinsey tarafından yapılan bir araştırma, yapay zekanın satış ve pazarlama, müşteri operasyonları, yazılım geliştirme ve daha birçok alanda performansı artıracağını gösteriyor. Ek olarak yapay zeka, çeşitli sektörlerde küresel ekonomiye yılda 4,4 trilyon dolara kadar katkı sağlayabilir.

Belirli mesleklerin işini kolaylaştıran ve ekonomiyi destekleyen yapay zeka, aynı zamanda yeni mesleklerin de önünü açıyor. Bu makalemizde, üretken yapay zekanın (Gen AI) gelişimi ve doğal dil işleme yöntemleriyle çalışan modellerin yaygınlaşmasına odaklanıyoruz. Bu bağlamda, prompt mühendisliği gibi yeni kavramları ele alıyoruz. Ayrıca, yapay zekanın hayatımızda daha fazla yer almasıyla birlikte ortaya çıkan etik sorunları ve bu sorunların çözümünde önemli bir role sahip yapay zeka etik uzmanlığını inceliyoruz. İkinci bölümde ise, gittikçe veri odaklı hale gelen iş dünyasında, geleceğin meslekleri olarak kabul edilen veri bilimciliği ve veri analistliği üzerine derinlemesine bir bakış sunuyoruz.

Prompt Mühendisliği 

Günümüzdeki yapay zeka modellerinin neredeyse hepsi komut (prompt) sistemiyle çalışır. Doğal Dil İşleme (NLP) yöntemi ile insan dillerini algılayan ve bu yönlendirmeyle bir çıktı oluşturan yapay zekayı etkili kullanmanın yolu, komutun olabildiğince kapsamlı olmasından geçer.

Prompt mühendisi, yapay zekanın eğitimine yardımcı olmakla birlikte tam olarak ihtiyaç duyulan ve amaçlanan sonuçları veren etkili bir komut dizisi oluşturabilen kişidir. Yetkin prompt mühendisleri, üretken yapay zeka araçlarının değişiklik gösteren çalışma sistemlerine en uygun komutları geliştirirler. Bu komutlar sayesinde, yapay zeka modelinden daha iyi yanıtlar alınır, yani pazarlama e-postaları yazmak, kod üretmek, metinleri analiz etmek, sohbet robotları aracılığıyla müşterilerle etkileşim kurmak, dijital sanat yaratmak, müzik bestelemek gibi görevler hem daha hızlı hem de daha etkili bir şekilde gerçekleştirilebilir. Yapay zekanın hızlanan iş dünyasında kaçınılmaz bir asistana dönüştüğü modern çağda, bu özellikleri verimli kullanmamak şirketlerin varlıklarını sürdürmelerini zorlaştırabilir.

Şirketlerin yapay zeka kullanımı üzerine gerçekleştirilen bir ankete göre, şirketler çoktan prompt mühendisleriyle çalışmaya başladı. Anket sonuçları, katılımcıların %7’sinin prompt mühendisliği pozisyonunda alım yaptığını ve bu oranın yapay zeka kullanımı yaygınlaştıkça daha da artacağını gösteriyor. Prompt mühendislerinin maaşı, yıllık 75 bin dolar ile 300 bin dolar arasında değişiklik gösterirken, adaylarda aranan özellikler arasında makine öğrenimi alanında tecrübe ve temel programlama bilgisi gibi yetkinlikler yer alıyor.

Yapay Zeka Etik Uzmanı

Yapay zekanın varlığı bile kıyamet senaryolarına konu olurken, son yıllarda gerçekleşen gelişmeler yapay zeka kullanımında etik boyuta dair şüpheleri artırmaya başlamıştı. Bu anlamda, birçok ülkede Yapay Zeka Etik Laboratuvarları (AI Ethics Lab) kurulurken, yapay zeka alanında etik uzmanlığı da bir meslek dalı haline geldi. 

Yapay zeka alanında çalışan bir etik uzmanı, yapay zeka geliştirme ve uygulamasının etik yönleri konusunda uzmanlaşmış bir profesyoneldir. Genellikle yapay zeka geliştirme ekiplerinin bir parçası olan veya kurumsal sorumluluk departmanlarında yer alan bu rol, yapay zekanın tüm paydaşlara fayda sağlamak için sorumlu bir şekilde geliştirilmesini ve kullanılmasını sağlar.

Bir yapay zeka etik uzmanı olmak, bilgisayar biliminde uzman olmayı gerektirmez. Felsefe, etik, hukuk ve bilgisayar bilimini de kapsayan bu disiplinler arası alanda farklı eğitim geçmişlerine sahip profesyoneller çalışabilir. ZipRecruiter’ın son verilerine göre ise, bir yapay zeka etik uzmanının ortalama maaşı an itibariyle yıllık ortalama 121 bin dolar. 

Makine Öğrenim Mühendisi

Makine öğrenim mühendisleri, IT alanında tahmine dayalı modelleri otomatikleştirmek için kendi kendine çalışan yapay zeka sistemlerini araştırmaya, oluşturmaya ve tasarlamaya odaklanan profesyonellerdir. Bilgisayar bilimleri, matematik ve istatistik alanlarında sağlam bir temele sahip olan makine öğrenim mühendisleri, genellikle istatistiksel ve model oluşturma çalışmalarına odaklanan veri bilimciler ile makine öğrenimi ve yapay zeka sistemlerinin inşası arasında bir köprü görevi görürler.

Yapılan bir araştırma, makine öğrenimi pazarının 2030 yılına kadar %36 artış göstererek 225.91 milyar dolara ulaşacağını öngörürken, an itibariyle yayınlanan iş ilanları bir makine öğrenim mühendisinin yıllık 220 bin dolar civarında maaş alabileceğini belirtiyor. En yaygın çalışma sektörleri arasında ise, sağlık, perakende, bilişim teknolojileri, bankacılık, otomobil, üretim ve medya yer alıyor.

Veri Bilimci

Veri biliminin son yıllarda en umut verici ve hızla büyüyen alanlardan biri olduğunu ve yapılan araştırma sonuçlarına göre gelecekte de yükselmeye devam edeceğinden bahsetmiştik. Günümüzde bireyler ve şirketler tarafından üretilen veri miktarının daha önce görülmemiş boyutlara ulaşması ve iş dünyasında veri odaklı bir yaklaşımın benimsenmesi, bu değerli bilgi havuzundan ihtiyaca göre veri çekebilecek profesyonellere olan ihtiyacı da artırdı.

Öyle ki, sağlıktan finansa, perakendeden eğlence sektörüne kadar çoğu alanda veri biliminin entegrasyonu, modern çağın hızlı tempolu ve teknoloji odaklı dünyasında rekabetçi kalabilmek için artık bir zorunluluk haline geldi. Dolayısıyla, çoğu şirket veri bilimi girişimlerine büyük yatırımlar yapıyor ve bu da nitelikli veri bilimcilerine olan talebin artmasına yol açıyor. Veri bilimcilerin maaşı ülkeye, sektöre ve deneyime göre değişiklik göstermekle birlikte yıllık 260 bin dolara kadar çıkabiliyor.

Veri Analisti

Veri analitiği alanı, veri biliminde de olduğu gibi, veriye yatırım yapan şirketlerin sayısının artmasıyla birlikte iş piyasasında yükseliş eğilimi gösteriyor. Veri bilimi ve veri analizi birbiriyle karıştırılan alanlar olsa da, iki meslek arasında veri kullanımındaki uzmanlık düzeyinden kaynaklanan farklılıklar bulunuyor. 

Veri analitiği uzmanları, karmaşık veri setleriyle çalışır. Yapay zeka ve makine öğrenimi algoritmalarını derinlemesine anlamaları, bulut tabanlı analitik platformları, veri gizliliği düzenlemeleri ve yeni oluşan veri kaynakları hakkında güncel bilgilere sahip olmaları şarttır. 

Bir veri analisti, stratejist, iş zekası analisti veya danışmanı gibi birçok farklı iş unvanına sahip olabilir. İş ünvanı ne olursa olsun, görevi genellikle veri hacimlerini sorgulayarak elde ettiği sonuçları çeşitli paydaşlar için anlamlı raporlara dönüştürmektir. Dolayısıyla, bu rol daha çok verilerdeki kalıpları bulmak, veri görselleştirmeleri oluşturmak ve içgörüleri iş paydaşlarına iletmekle ilgilidir. 

LinkedIn, Glassdoor, Indeed gibi platformlarda Google, Apple ve Meta gibi dev şirketlerin binlerce veri analisti ilanı bulunmakla birlikte, maaş skalası yıllık 76 bin ila 230 bin dolar arasında değişiklik gösterebiliyor.

Sonuç olarak, yapay zekanın gelişimi iş gücüne de yansıyor. Bu değişim konusunda genel algı olumsuz yönde olsa da yapay zekanın otomasyon ile çoğu işlemi kolaylaştırması ve yeni meslek dalları üretmesi, bu değişimin bir kıyamet senaryosundan ziyade dijital dönüşümün kaçınılmaz bir parçası olduğunu gösteriyor: McKinsey tahminlerine göre, günümüzde gerçekleşen işlemlerin yarısı 2030-2060 yılları arasında tamamen otomatikleşecek. Ek olarak, üniversitelerde açılan yapay zeka bölümleri ile yeni nesli evrilen iş dünyasına hazırlama çalışmaları başladı bile!

Siz de bu dönüşüm sürecinde yapay zekanın mesleğinize kaçınılmaz entegrasyonunu ve yeni meslek dallarını keşfetmek istiyor veya yapay zekayı derinlemesine anlamayı hedefliyorsanız, linke tıklayarak robot_dreams eğitimlerine göz atabilirsiniz!